28 Οκτωβρίου 2009

Ο κατά θάλασσαν αγώνας του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού το1940-44. Απόσπασμα ομιλίας του Καθηγητού και Ιστορικού Σαράντου Καργάκου.


Το αντιτορπιλλικό Ιέραξ

Εκτεταμένο απόσπασμα
από την ομιλία του κ. Σαράντου Καργάκου, καθηγητού και ιστορικού στο Πολεμικό Μουσείο στις 7 Δεκεμβρίου 2005 προς τιμήν των βετεράνων του Πολεμικού μας Ναυτικού. (Δείτε την ολόκληρη ΕΔΩ)

"Επειδή ζούμε σε μια φάση έντονων διαστρεβλωτικών τάσεων, όπου την ιστορία υποκαθιστά η παραϊστορία, είμαστε υποχρεωμένοι δυστυχώς, ανά πάσα στιγμή, αν θέλουμε να είμαστε ευλαβείς έναντι αυτών που μας έφεραν στη ζωή και μας παρέδωσαν αλώβητο το χώρο, όπου κατοικούμε -προς το παρόν τουλάχιστον, να εξηγούμε τα αυτονόητα. Και τα αυτονόητα είναι πως κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου εμείς πολεμήσαμε απ' αρχής μέχρι τέλους, ενώ άλλοι που σήμερα παριστάνουν συχνά τους κριτές μας, όχι μόνο δεν πολέμησαν ή ψευτοπολέμησαν, απεναντίας συνεργάστηκαν με τον Άξονα και στράφηκαν εναντίον μας.

Δεν θέλω να κάνω συγκρίσεις. Αλλ' όπως έχω τονίσει στο δίτομο έργο μου "Ιστορία του Ελληνικού Κόσμου" (τομ. Β΄, σ. 490) "το ηθικό μέγεθος ενός λαού μετριέται από τη διάθεσή του να αντισταθεί στον κατακτητή. Χωρίς πρόθεση να μειώσουμε την αξία ουδενός, παραθέτουμε απλώς τις ημέρες αντιστάσεως των ευρωπαϊκών κρατών έναντι των Γερμανών. Αυστρία 0 (απεναντίας θερμή υποδοχή), Τσεχοσλοβακία 0, Δανία 0, Λουξεμβούργο 0, Πολωνία 30, Νορβηγία 61 (πρόκειται κυρίως για αντίσταση Βρετανών στο Νάρβικ). Ολλανδία 4, Βέλγιο 18, Γιουγκοσλαβία 3, Ελλάς 55"! Ο τελευταίος αριθμός αφορά τις ημέρες αντιστάσεως στα οχυρά και τη μάχη της Κρήτης, που υπήρξε μια από τις συγκλονιστικότερες σελίδες της ιστορίας του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Δεν αφορά ο αριθμός αυτός την εξάμηνη αντίστασή μας κατά των Ιταλών.

Το αντιτορπιλλικό Κριεζής

Ο αγώνας των Ελλήνων, όμως, δεν έληξε με την εποποιία της Κρήτης. Ούτε είναι σωστό να ισχυριζόμαστε ότι συνεχίστηκε στα βουνά υπό μορφή εθνικής αντιστάσεως, διότι έτσι αδικούμε κατάφωρα τον πόλεμο που επισήμως συνέχισε η Ελλάς με τις τακτικές στρατιωτικές της δυνάμεις σε όλα τα μέτωπα της Αφρικής, της Μεσογείου και της Ευρώπης. Η ανακωχή που υπέγραψε ο στρατηγός Γ. Τσολάκογλου δεν είχε επίσημη έγκριση, ούτε της ελληνικής κυβερνήσεως ούτε του αρχιστρατήγου. Δεν θα την κρίνω εδώ σήμερα. Ούτε επίσης θα μιλήσω για τη δράση επιλέκτων μονάδων του στρατού μας στο Ελ Αλαμέιν, στο Σφαξ της Τυνησίας, στη Σικελία και στο Ρίμινι, ούτε στη δράση της πολεμικής μας αεροπορίας, που κι αυτή, όπως το ναυτικό, δεν υπέστειλαν ποτέ, ούτε λεπτό, τη σημαία του πολέμου.

Το αντιτορπιλικό Σπέτσες

Δυστυχώς, η δράση του ναυτικού μας σε όλη τη διάρκεια του πολέμου είναι άγνωστη στις νέες γενιές. Πρόσφατα σε επίσημη ομιλία μου στο Ναύσταθμο της Σαλαμίνος, είπα στους ακροατές μου ότι αν η Αμερική ή άλλο κράτος διέθετε περιστατικό σαν τον "ΑΔΡΙΑ", θα είχε "γυρίσει" 3 και 4 ταινίες, με "ήρωα" το πλοίο αυτό, και οι ταινίες θα είχαν κάνει εισπρακτικό ρεκόρ. Οι νέοι μας σήμερα αγνοούν τη λέξη "Αδρίας", και με την έννοια του πλοίου και με την έννοια της αρχαίας πολιτείας που έδωσε το όνομά της στην Αδριατική. Ωστόσο, δεν είναι μόνο ο πολεμικός μας στόλος που έγραψε λαμπρές σελίδες δόξας στον πολυαίμακτο πόλεμο των ετών 1939-1945. Εν πολέμω όλα τα πλοία, είτε φέρουν οπλισμό είτε όχι είναι πολεμικά. Αρκεί να πω ότι μέχρι το τέλος του πολέμου είχαν βυθισθεί τα 2/3 του εμπορικού μας στόλου.

Η κορβέτα Λέων

Αρκεί να θυμίσω το συγκλονιστικό περιστατικό της καταβυθίσεως του εμπορικού πλοίου "ΠΗΛΕΥΣ" από το γερμανικό υποβρύχιο U-852 που είχε κυβερνήτη τον Πλωτάρχη Eick Wilhem, ο οποίος, όπως λέγει η απόφαση του Ναυτοδικείου γι' αυτόν και τους αξιωματικούς του, "εκ προθέσεως, κατά παράβασιν του δικαίου του πολέμου, εφόνευσαν τους διασωθέντες ναυαγούς δια πολυβολισμού και χειροβομβίδων". Ευτυχώς σώθηκε ο Πλοίαρχος, Καπετάν Αντώνης Λιώσης, που με την κατάθεσή του στο Ναυτοδικείο του Αμβούργου έστειλε στην αγχόνη στις 30 Νοεμβρίου 1954 τον Wilhem και δυο αξιωματικούς του. Η "Μάχη του Ατλαντικού" μας κόστισε ακριβά. Χάσαμε 468 πλοία. Από αυτά τα 134 βυθίστηκαν από υποβρύχια και 138 από αεροπορικές επιθέσεις. Οι νεκροί ναυτικοί μας ξεπερνούν τον αριθμό των 2000. Περίπου 2500 έμειναν ανάπηροι και 150 παρεφρόνησαν. Μόνον οι Οινούσσες έχασαν 28 πλοία και 201 ναυτικούς.

Το Πάνθηρ

Τί απ' όσα λέγω έχετε δει να γίνεται κινηματογραφική ταινία ή σήριαλ στην τηλοψία, όπου εσχάτως δοξάζεται η ομοφυλοφιλία; Είχα την τύχη να ζήσω την αγωνία της προσεγγίσεως σε νάρκη στο πρώτο μου θαλάσσιο ταξίδι το 1946. Διότι μέχρι τότε, αλλά και μετά, επέπλεαν νάρκες στα ελληνικά νερά και μερικές ξεβράζονταν στην αμμουδιά. Και πάντα σκέπτομαι -για να θυμηθώ μια φράση του φίλου μου καπετάν Νικόλα Κωστάρα- τις σκηνές φρίκης πάνω στο πλοίο, όταν δεχόταν το πλήγμα της τορπίλλης. "Σκηνές κόλασης, δαντικές, φωτιά και σίδερο, βάρκες θρυμματισμένες, άνθρωποι πιασμένοι από κάποιο σανίδι να καλούν απελπισμένα σε βοήθεια και το σκάφος να εξαφανίζεται κάτω από τα κύματα μέσα σε λίγα λεφτά". Κι οι ναυτικοί ένας-ένας να πνίγονται από την παγωνιά. Μύρο το κύμα που τους σκέπασε !

Το Βασιλεύς Γεώργιος

Όταν ξέσπασε ο πόλεμος του 1940 με την επίδοση του ιταλικού τελεσιγράφου στον Ιωάννη Μεταξά, το Ναυτικό είχε ήδη δοκιμάσει την πικρή γεύση του πολέμου με την ύπουλη καταβύθιση του ευδρόμου Έλλη από ιταλικό υποβρύχιο ανήμερα τον 15 Αύγουστο στο λιμάνι της Τήνου. Η ιταμή και χωρίς προηγούμενη κήρυξη του πολέμου επίθεση ήταν μια ευκαιρία να καταδειχθεί το ήθος και η γενναιότητα των Ελλήνων ναυτικών. Η ιταλική τορπίλη είχε χτυπήσει το κύτος του πλοίου στο μέσο. Στο μέσο κτύπησε και την ελληνική ψυχή. Ο κυβερνήτης, Πλοίαρχος Χατζόπουλος, αφού διέταξε εγκατάλειψη του σκάφους, αποχώρησε και αυτός τελευταίος. Μετά την καταβύθιση του "Έλλη" ο ιταλικός στόλος σαν να φοβόταν το εκδικητικό μένος των Ελλήνων δεν προέβη σε καμμία επιχείρηση εναντίον του ελληνικού στόλου μέχρι και τον Απρίλιο του 1941. "Αντιθέτως τα ελληνικά πολεμικά αφ' ενός προήσπισαν και εβοήθησαν αποτελεσματικώς", όπως αναφέρει ο Κόκκινος, "τας κατά ξηράν επιχειρήσεις και αφ' ετέρου και εις τολμηράς αναζητήσεις ιταλικών δυνάμεων προέβησαν, αλλά και προσέβαλαν και εβύθισαν ιταλικά πλοία".

Το εύδρομο ΕΛΛΗ

Παράλληλη με την κινητοποίηση των χερσαίων δυνάμεων ήταν και αυτή του Ναυτικού. Με το ξέσπασμα του πολέμου τα αντιτορπιλλικά "Ψαρά" και "Σπέτσαι" διατάχθηκαν να αποπλεύσουν με προορισμό τα αλβανοηπειρωτικά παράλια και με σκοπό να βάλουν κατά ιταλικών τμημάτων αλλά και να ενισχύσουν το ηθικό των Ελλήνων στρατιωτών. Τα αντιτορπιλλικά έφτασαν στο συμφωνημένο σημείο (στην ακτή στο ύψος του Καλαμά) στις 06:50 της 31ης Οκτωβρίου 1940 και, αφού ύψωσαν μικρό σημαιοστολισμό, για να είναι θεατά από τις ελληνικές γραμμές, βομβάρδισαν τις ιταλικές γραμμές, τις καταδειχθείσες γέφυρες και τα χωριά Φιλιάτες, Άνω και Κάτω Σαγιάδες και Κονίσπολη. Στις 08:20 διατάχθηκε η κατάπαυση του πυρός και η επιστροφή των αντιτορπιλλικών στον ναύσταθμο Σαλαμίνος. Η επιχείρηση καταρράκωσε το ηθικό των Ιταλών που αντί να δουν ιταλικά πλοία σε μια θάλασσα ελεγχόμενη από αυτούς, δέχθηκαν τα καταιγιστικά πυρά δυο ελληνικών αντιτορπιλλικών, τα οποία μάλιστα δεν είχαν ούτε αεροπορική κάλυψη. Αντιθέτως, το ηθικό των Ελλήνων ανυψώθηκε, διότι αντί να αντιμετωπίσουν την πιθανολογούμενη ιταλική απόβαση σε αυτό τον παράκτιο τομέα είδαν δυο σημαιοστολισμένα ελληνικά πολεμικά που κατάφεραν ισχυρό πλήγμα κατά του εχθρού.

Το Βασίλισσα Ολγα

Η δράση των πλοίων επιφανείας επεκτάθηκε με τη συνοδεία νηοπομπών, ιδίως μετά την ανάπτυξη της αγγλοελληνικής συνεργασίας. Τα ελληνικά αντιτορπιλλικά συνόδευαν συμμαχικές νηοπομπές "μεταξύ Πειραιώς, Ελλησπόντου, Σούδας και Αλεξανδρείας, τα ελληνικά υποβρύχια απεστέλλοντο εις περιπολίας προς ενδιαφέροντα σημεία του Κορινθιακού και του Σαρωνικού, τα δε βοηθητικά απησχολούντο με τον έλεγχον των προσβάσεων του Σαρωνικού, του Πατραϊκού, του Ευβοϊκού και του Θερμαϊκού". Αξίζει εδώ να αναφέρουμε ότι το σύστημα των νηοπομπών ήταν αποτέλεσμα επιστημονικών επιχειρησιακών ερευνών του αντιπλοιάρχου του αγγλικού Βασιλικού Ναυτικού Ρέτζιναλντ Χέντερσον (Reginald Henderson) κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο πόλεμο, που σκοπό είχαν την εξεύρεση τρόπου προστασίας των εμπορικών πλοίων. Τη νύχτα της 14ης προς την 15η Νοεμβρίου 1940 μοίρα αντιτορπιλλικών υπό τη διοίκηση του Αρχηγού του Στόλου Ναυάρχου Καββαδία ενήργησε επιδρομή στο στενό του Οτράντο. Η μοίρα, αποτελούμενη από τα αντιτορπιλλικά "Βασίλισσα Όλγα", "Βασιλεύς Γεώργιος", "Σπέτσαι", "Ψαρά" και "Ύδρα" δεν συνάντησε τον εχθρό. Ας σημειωθεί ότι ο Καββαδίας ήταν αυτός που επιβαίνων στο "Όλγα" συνόδευσε τα ατμόπλοια των τρομαγμένων προσκυνητών από το λιμάνι της Τήνου στο ταξίδι της επιστροφής τους μετά τον τορπιλλισμό του "Έλλη". Έγινε και δεύτερη επιδρομή με τα παραπάνω αντιτορπιλλικά, ενισχυμένα από το "Κουντουριώτης" αλλά πάλι δεν επετεύχθη επαφή με τον εχθρό. Και τρίτη τη νύχτα της 5ης προς την 6η Ιανουαρίου 1941 με τα "Βασίλισσα Όλγα", "Ύδρα", "Ψαρά" και "Κουντουριώτης", χωρίς πάλι να συναντήσουν τον εχθρό. Οι Ιταλοί φοβούμενοι το ελληνικό ναυτικό εκτελούσαν τις θαλάσσιες μεταφορές τους όχι δια της γραμμής Μπρίντεζι - Αυλών, αλλά παράλληλα με τις ακτές της Αδριατικής και από κει προς τις Δαλματικές και Αλβανικές ακτές.

Οι επιδρομές του ελληνικού ναυτικού, που σε όλες επικεφαλής ήταν ο Αρχηγός Στόλου Ναύαρχος Καββαδίας, παρόλο που δεν είχαν πρακτικό αποτέλεσμα εξύψωσαν το ηθικό των Ελλήνων και των Συμμάχων που έβλεπαν πια πως το ιταλικό ναυτικό δεν τολμούσε να πλεύσει μακριά από τις βάσεις του. Ήταν το ναυτικό που θα έκανε, υποτίθεται, τη Μεσόγειο μια "ιταλική λίμνη", όπως έλεγε ο Μουσολίνι, αμφισβητώντας τάχα ακόμα και την κυριαρχία του αγγλικού ναυτικού.
Η υποχωρητικότητα των ιταλικών πλοίων επιφανείας δεν άφηνε για τα αντίστοιχα ελληνικά άλλον αντίπαλο από τα ιταλικά υποβρύχια. Οι ναυτικοί των ταχέων σκαφών τα έβαλαν, λοιπόν, με τα ιταλικά υποβρύχια. Το αντιτορπιλλικό "Αετός" με κυβερνήτη τον Αντιπλοίαρχο Οικονόμου κατέστρεψε ένα υποβρύχιο στον Θερμαϊκό. Στις 3 Μαρτίου το αντιτορπιλλικό "Σφενδόνη" με κυβερνήτη τον Πλοίαρχο Καλκανδή έβαλε με επιτυχία κατά υποβρυχίου στη θάλασσα του Αγίου Όρους. Το αντιτορπιλλικό "Ψαρά" με κυβερνήτη τον Αντιπλοίαρχο Κώνστα βύθισε στο Αιγαίο στις 11 Μαρτίου υποβρύχιο, που προσπάθησε να πλήξει τη νηοπομπή που συνόδευε. Στις 26 Μαρτίου το ίδιο αντιτορπιλλικό σε συνεργασία με υδροπλάνο χτύπησε υποβρύχιο στο ανατολικό Αιγαίο. Από αυτό τον πόλεμο δε θα ήταν δυνατό να λείψουν και τα δικά μας υποβρύχια.

Ο πόλεμος στον οποίο ενεπλάκη τότε η Ελλάς, στο πλευρό των Συμμάχων, ήταν ένας πόλεμος "που διεξήχθη σε γενικές γραμμές", όπως γράφει ο Ίρβινγκ, "από τα βομβαρδιστικά αεροπλάνα και τα υποβρύχια". Τα ελληνικά υποβρύχια ήταν, λοιπόν, απαραίτητα για τον αγώνα. Αυτά άλλωστε αποτελούσαν την αιχμή του δόρατος του Πολεμικού Ναυτικού. Επιπλέον, η κήρυξη του πολέμου ήταν η ευκαιρία που όλοι οι Έλληνες ανέμεναν να εκδικηθούν τους Ιταλούς όχι μόνο για την καταβύθιση του "Έλλη" αλλά και για όλες τις προηγούμενες προκλητικές τους ενέργειες εναντίον της Ελλάδας. (Επιθέσεις από ιταλικά αεροσκάφη με καλυμμένα διακριτικά εναντίον ελληνικών πλοίων, βομβαρδισμός Κερκύρας, προβοκάτσιες στα σύνορα).

Όταν ξεκίνησε ο πόλεμος η Διοίκηση Υποβρυχίων είχε έξι υποβρύχια, τα: "Κατσώνης", "Παπανικολής", "Πρωτεύς", "Νηρεύς", "Τρίτων" και "Γλαύκος". Αργότερα, προς αντικατάσταση απωλειών, προστέθηκαν τα "Ματρώζος" και "Πιπίνος". Οι "υποβρύχιοι", όπως ονομάζονται στη ναυτική γλώσσα οι άνδρες των υποβρυχίων, ξεπλήρωσαν και με το παραπάνω στον Μουσολίνι τη βύθιση του "Έλλη". Παρόλο που τα υποβρύχια "είχαν ξεπεράσει το τότε παραδεδεγμένο όριο ζωής των 10 ετών" αποδείχτηκαν θανάσιμα εργαλεία στα χέρια των Ελλήνων ναυτικών. Γράφει για αυτούς ο Κόκκινος: "Προς τον αγώνα των είναι συμφυής ο άμεσος κίνδυνος. Εκείνος που αντιμετώπισαν και θα αντιμετωπίζουν πάντοτε οι Έλληνες θαλασσινοί. Από των Αργοναυτών μέχρι των σημερινών αγωνιστών του πελάγους. Αυτή η διαρκής, η αναπόφευκτος επαφή με τον κίνδυνον είναι η ψυχική γυμναστική που φέρει προς την αυτοθυσίαν και δημιουργεί ήρωας". "Το πέρασμά τους, μήνυμα κρύο, μαύρου θανάτου", θα λέγαμε παραλλάσσοντας τον στίχο του Καρυωτάκη στο ποίημά του 'Κανάρης'. Το αίσθημα ευθύνης και η ψυχική υπερηφάνεια που χαρακτήριζαν όλους τους "υποβρυχίους" του ήταν αυτά που οδήγησαν τον Πλοίαρχο Αθανάσιο Ξηρό, Ανώτερο Διοικητή Υποβρυχίων, να αυτοκτονήσει στις 27 Απριλίου 1941, όταν οι Γερμανοί μπήκαν στην Ελλάδα και αυτός δεν κατάφερε, λόγω της σύγχυσης που ακολούθησε, να ακολουθήσει τον στολίσκο του στην Ανατολική Μεσόγειο.

Μετά την κατάκτηση της Ελλάδος από τους Ναζί, οι Έλληνες ναυτικοί συνέχισαν τον αγώνα κατά του Άξονα. Μάλιστα το Πολεμικό Ναυτικό ήταν το πρώτο από τους τρεις κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων που ανέλαβε πολεμική δράση, στη νέα φάση της συμμετοχής της Ελλάδος στον πόλεμο. Τα πλοία του στόλου κατέφυγαν στην Αλεξάνδρεια το τελευταίο δεκαήμερο του Απριλίου 1941 και ενώθηκαν με τα βρετανικά. Κάποια δεν γλύτωσαν από τους αεροπορικούς βομβαρδισμούς των Γερμανών. Στην Αλεξάνδρεια έφτασαν συνολικά μέχρι τις αρχές Μαΐου 1941 το καταδρομικό "Γεώργιος Αβέρωφ", έξι αντιτορπιλλικά, τρία τορπιλλοβόλα, πέντε υποβρύχια και ένα πλωτό συνεργείο. Αν και παλαιά, με πολλά μηχανικά προβλήματα από τον πόλεμο κατά των Ιταλών, τα ελληνικά σκάφη επιδοθήκαν αμέσως στον αγώνα όπως επέβαλε η δυσχερής θέση των Συμμάχων. Συνόδευαν νηοπομπές και ενεργούσαν περιπολίες μεταξύ της Αιγύπτου, της Παλαιστίνης, της Συρίας και της Κύπρου και μέχρι Ινδικού, ενώ τα υποβρύχια προχωρούσαν μέχρι και τη Ρόδο. "Από τον Ιανουάριο ως και τον Απρίλιο του 1942 τα ελληνικά πλοία συνόδευαν νηοπομπές στον Ινδικό Ωκεανό και στην Ερυθρά Θάλασσα και αργότερα και στην Κεντρική Μεσόγειο. Τα υποβρύχια επεξέτειναν τις περιπολίες τους στο Αιγαίο, μέχρι τις Κυκλάδες, αλλά και στις ακτές τις ηπειρωτικής Ελλάδος, εκπληρώνοντας ποικίλες αποστολές και υποχρεώνοντας τους Γερμανούς να διαθέσουν μεγαλύτερες δυνάμεις για την προστασία των θαλασσίων μεταφορών τους". Το γεγονός ότι η Βρετανία ενίσχυε τον ελληνικό στόλο με πλοία από το 1942 ως το 1944 μαρτυρά την εκτίμηση των Συμμάχων στο Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό. Το ενισχυμένο πλέον Ναυτικό ενέτεινε τη δράση του. Μετείχε στις επιχειρήσεις της Βορείου Αφρικής και στις αποβατικές επιχειρήσεις στη Σικελία, στην Καλαβρία, στο Σαλέρνο και στα Δωδεκάνησα. Δυο αντιτορπιλλικά πήραν μέρος στην απόβαση στη Νορμανδία και τέσσερα στην απόβαση στη Νότιο Γαλλία μαζί με τρία αρματαγωγά. Τα ελληνικά πλοία συνέχισαν με αυξανόμενη ένταση την προστασία νηοπομπών. "Το 1943 και 1944, ελληνικά αντιτορπιλλικά είχαν μεγάλη και ολοένα αυξανόμενη συμμετοχή στις συνοδείες εμπορικών πλοίων, που στο πρώτο τρίμηνο του 1944, στη Μεσόγειο, έφτασε στο μισό του συνολικού αριθμού των χρησιμοποιούμενων γι' αυτές πολεμικών".

Χαρακτηριστική της ηρωικής δράσης των ελλήνων ναυτικών η περίπτωση του "Αδρία" και του υποβρυχίου "Κατσώνης". Η περίπτωση του "Αδρία" είναι γνωστή. Άλλωστε την έχω αναπτύξει σε πρόσφατη ομιλία μου στο Ναύσταθμο την 28η Οκτωβρίου ε.ε. Το "Κατσώνης" στις 14 Σεπτεμβρίου 1943 με κυβερνήτη τον Αντιπλοίαρχο Βασίλειο Λάσκο περιπολούσε στο δίαυλο της Σκιάθου. Εκεί συναντήθηκε με το γερμανικό καταδιωκτικό υποβρυχίων UJ~2101. Το "Κατσώνης" καταδύθηκε αλλά αναγκάστηκε να αναδυθεί μετά από τον καταιγισμό από βόμβες βάθους που δέχτηκε και να αντιμετωπίσει το γερμανικό με το πυροβόλο του. "Όμως τα γερμανικά πυρά είναι σαρωτικά. Από την ομοχειρία του πυροβόλου σκοτώθηκαν όλοι πολύ γρήγορα. Ανάμεσά τους και ο Κυβερνήτης, ο Αντιπλοίαρχος Βασίλειος Λάσκος, που είχε πάει να βοηθήσει γεμίζοντας το πυροβόλο. Το UJ~2101 εμβολίζει το "Κατσώνης" πράγμα που αναγκάζει τον ύπαρχό του να δώσει τη διαταγή για την εγκατάλειψη. Από το πλήρωμα του "Κατσώνης" χάθηκαν 32 και αιχμαλωτίστηκαν 17". Τρόπαιο για μας Έλληνες ναυτικούς του θρυλικού υποβρυχίου "Κατσώνης" ήταν τα λόγια του Διοικητού του 1ου Αγγλικού Στολίσκου Υποβρυχίων : "Οι άνδρες αυτοί μας ενέπνευσαν τα παραδείγματα της αφοσιώσεως στο καθήκον και την αυτοθυσία".

"Την πλούσια δράση των ελληνικών πολεμικών πλοίων σε ολόκληρη την περίοδο από τον Μάιο 1941 έως και το 1944 μαρτυρούν οι ακόλουθοι αριθμοί: διέτρεξαν 1.929.117 ναυτικά μίλια επί 189.157 ώρες πλεύσεως". Για το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό, ο Ουίνστον Τσώρτσιλ έγραψε αργότερα: "Το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό, μικρό αριθμητικώς, αλλά πολύ μεγάλης αξίας, ...διεκρίθη σε όλες τις επιχειρήσεις μας στη Μεσόγειο".

Αφανείς ήρωες σε αυτό τον πόλεμο ήταν και οι Έλληνες αλιείς και λεμβούχοι που με μεγάλα αλλά και μικρά σκάφη, ακόμη και με καΐκια μετέφεραν κρυφά και με κίνδυνο μας ζωής μας Έλληνες πατριώτες αλλά και συμμάχους στρατιώτες καθώς και εφόδια στη Μ. Ασία, στην Αίγυπτο και στη Μέση Ανατολή. Και κάτι ακόμη που δεν πρέπει να λησμονηθεί: "Ελληνικά φορτηγά πλοία είχαν μετάσχει και στην επιχείρηση αποχώρησης των συμμαχικών δυνάμεων από τη Δουνκέρκη, τον Ιούνιο 1940, και στις άκρως επικίνδυνες νηοπομπές για εφοδιασμό της Σοβιετικής Ένωσης στο Μουρμάνσκ, αλλά και στην ιστορική μεγάλη απόβαση του Ιουνίου 1944 στη Νορμανδία...". Ομοίως και δυο πολεμικά μας πλοία.

Αυτά επράξαμε εμείς έναντι ημών και των Συμμάχων. Το τι έπραξαν εναντίον ημών και των Συμμάχων οι γείτονές μας είναι γνωστό. Κι όμως, οι Σύμμαχοι ευλογούν τους επιβούλους γείτονές μας. Ο Άγιος Νικόλαος των θαλασσινών, που τιμήσαμε χθες, ας μας προστατεύει.
"

22 Οκτωβρίου 2009

Ο άνανδρος τορπιλισμός της ΕΛΛΗΣ από τους Ιταλούς, στο λιμάνι της Τήνου, ανήμερα του Δεκαπενταύγουστου του 1940 γιγάντωσε το Εθνος μας.

Το εύδρομο αντιτορπιλλικό ΕΛΛΗ.

Στις 15 Αυγούστου του 1940 τορπιλίστηκε άνανδρα από το ιταλικό υποβρύχιο Delfino, το εύδρομο του Πολεμικού μας Ναυτικού ΕΛΛΗ. Το γεγονός αυτό δημιούργησε μεγάλη αναστάτωση και θυμό σε όλους τους Ελληνες, οι οποίοι ορκίστηκαν εκδίκηση κατά των Ιταλών στον επικείμενο πόλεμο.
Ας παραθέσουμε λίγα στοιχεία για το πλοίο και το ήδη γνωστό περιστατικό....

Ναυπηγήθηκε το 1912-13 στις ΗΠΑ για λογαριασμό της κινεζικής κυβερνήσεως. Αγοράσθηκε από την Ελληνική Κυβέρνηση το 1914. Μετασκευάστηκε ριζικά στη Γαλλία μεταξύ των ετών 1925-27. Έλαβε μέρος στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο και στη Μικρασιατική Εκστρατεία. Βυθίστηκε στις 15 Αυγούστου 1940, σε ειρηνική περίοδο, από το ιταλικό Υ/Β DΕLFΙΝΟ (Κυβερνήτης G.Aicardi), ενώ ήταν αγκυροβολημένο έξω από το λιμάνι της Τήνου, όπου είχε σταλεί για συμμετοχή στον εορτασμό της Παναγίας. Από τον τορπιλισμό σκοτώθηκαν 9 υπαξιωματικοί και ναύτες, ενώ τραυματίσθηκαν 24. Το ίδιο Υ/Β αποπειράθηκε στη συνέχεια να τορπιλίσει τα επιβατηγά ΕΛΣΗ και ΕΣΠΕΡΟΣ που βρίσκονταν μέσα στο λιμάνι της Τήνου. Ευτυχώς η απόπειρα απέτυχε και οι τορπίλες κατέστρεψαν μόνο ένα τμήμα του κρηπιδώματος του λιμανιού.

πηγή hellenicNavy.gr

Το ιταλικό υποβρύχιο Delfino που απέπλευσε από τα Δωδεκάνησα για να βυθίσει το ΕΛΛΗ.

Στην συνέχεια θα παραθέσουμε απόσπασμα με άγνωστα στοιχεία για τις ημέρες εκείνες όπως διασώθηκαν από τον Ναύαρχο Γρηγόριο Μεζεβίρη, υψηλόβαθμο αξιωματικό του Ναυτικού μας εκέινη την εποχή:

Ο Ναύαρχος Μεζεβίρης Γρηγόριος (1891-1978).

«Την 15η Αυγούστου 1940, ενώ βρισκόμουνα στην Αθήνα, ο Διευθυντής της Δ.Ρ.Υ.Ν. με πληροφορούσε τον τορπιλισμό και τη καταβύθιση της ΕΛΛΗΣ από άγνωστο υποβρύχιο. Κατέβηκα αμέσως στον Ναύσταθμο και έσπευσα να συναντήσω τον Αρχηγό του Στόλου, που είχε μόλις πληροφορηθεί το γεγονός. Ήταν έξαλλος και φοβερά αγανακτισμένος κατά του Υφυπουργού. Παρά τους αιφνιδιαστικούς βομβαρδισμούς πολεμικών μας σκαφών που είχαν προηγηθεί, ένα από τα μεγαλύτερα πλοία του Στόλου είχε διαταχθεί να παραμείνει επί ώρες αγκυροβολημένο σε όρμο τελείως ανοικτό, για να μην διακοπεί η παράδοση των καλών ειρηνικών καιρών της συμμετοχής του Ναυτικού στη θρησκευτική τελετή της Τήνου! Φαίνεται, μάλιστα, ότι το Γ.Ε.Ν., για να μην διακινδυνεύσει την ΕΛΛΗ, είχε εισηγηθεί την αποστολή του α/τ «ΑΕΤΟΣ». Ο Υφυπουργός όμως, επέμενε να αποσταλεί το εύδρομο για την μεγαλοπρεπέστερη συμμετοχή του Ναυτικού στην τελετή. Τη στιγμή που η δολοφόνος τορπίλη έπληττε την ΕΛΛΗ, το πλοίο έφερε μεγάλο σημαιοστολισμό, το επιτελείο του φορούσε τη μεγάλη στολή για να συμμετάσχει στη τελετή και το άγημα ετοιμάζονταν να αποβιβαστεί στη στεριά για να αποδώσει τις τιμές. Σύμφωνα με παλιό έθιμο, στη Τήνο είχαν συρρεύσει χιλιάδες προσκυνητές που δεν φαντάζονταν ότι την εποχή εκείνη η θάλασσα έκρυβε πολλούς κινδύνους.


Ήδη, δικαιολογημένα, οι προσκυνητές αυτοί βρίσκονταν σε μεγάλη αγωνία για την ασφαλή επιστροφή τους. Αποφασίστηκε λοιπόν, να επιστρέψουν με νηοπομπή που θα συνόδευαν τα α/τ «ΒΑΣ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ» και «ΒΑΣ. ΟΛΓΑ». Τα αντιτορπιλικά απέπλευσαν από τον Ναύσταθμο το επόμενο πρωί, προκειμένου να ειδοποιηθούν οι εμπόλεμοι για την κίνηση αυτή και να αποφευχθεί νέα….παρεξήγηση. Ο Αρχηγός του Στόλου επέβαινε στο α/τ «ΒΑΣ. ΟΛΓΑ» και εγώ στο α/τ «ΒΑΣ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ». Κατά τον πλου είχαν ληφθεί τα συνήθη σε καιρό πολέμου μέτρα. Ενώ παραπλέαμε τη Σύρο φάνηκε, σε ύψος 2.000 μέτρων περίπου αεροσκάφος στο οποίο δεν διακρίνονταν χαρακτηριστικά εθνικότητας με κατεύθυνση προς το α/τ «ΒΑΣ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ». Διέταξα τον αξιωματικό πυροβολικού του πλοίου οι σκοπευτές των Α/Α να παρακολουθούν το αεροσκάφος και τα πυροβόλα να ετοιμαστούν για έναρξη πυρός. Σε λίγο, δέσμη οκτώ μικρών βομβών έπεφτε σε απόσταση μερικών εκατοντάδων μέτρων από το α/τ «ΒΑΣ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ», αμέσως το πλοίο άρχισε να βάλλει κατά του αεροσκάφους και διαταζόταν «πλους ελίγδην» με πάση ταχύτητα, προκειμένου να διαταραχθεί η σκόπευση του αεροσκάφους. Ακολούθησε η πτώση άλλων δυο δεσμών των οκτώ βομβών και η τελευταία έπεσε μερικές δεκάδες μέτρα από το πλοίο. Δυστυχώς η ισχυρή θαλασσοταραχή δυσκόλευε πολύ τη σκόπευση των πολυβόλων μας και παρά το εντατικό πυρ το αεροσκάφος δεν κτυπήθηκε, αλλά ανέβηκε σε μεγάλο ύψος και εξαφανίστηκε στον ορίζοντα.

Κατά τον κατάπλου στην Τήνο, το α/τ «ΒΑΣ. ΟΛΓΑ» αγκυροβόλησε, ενώ για προστασία, το α/τ «ΒΑΣ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ» κινούνταν με μεγάλη ταχύτητα γύρω από το αγκυροβόλιο. Κανένα από τα πλοία μας δεν διέθετε την εποχή εκείνη συσκευή εντοπισμού υποβρυχίων. Όπως εξακριβώθηκε, εκτός από την μοιραία τορπίλη που είχε βυθίσει την ΕΛΛΗ, είχαν βληθεί άλλες δυο τορπίλες που είχαν προσκρούσει στον κυματοθραύστη. Διαπιστώθηκε, από θραύσματα των τορπιλών που βρέθηκαν, ότι ήταν ιταλικής προέλευσης. Όσον αφορά το μικρό μας εύδρομο, το μόνο ίχνος του που βρήκαμε ήταν η άκρη του καταρτιού του που προεξείχε από τη θάλασσα.

Αποπλεύσαμε από την Τήνο τις πρώτες απογευματινές ώρες συνοδεύοντας τα πλοία των προσκυνητών και χωρίς άλλο επεισόδιο καταπλεύσαμε στον Πειραιά. Πλήθη κόσμου και μέλη της Κυβερνήσεως περίμεναν με αγωνία τον κατάπλου της νηοπομπής.

Μετά τη τελευταία αυτή εχθρική ενέργεια έγινε επί τέλους αντιληπτό ότι η επιθυμία μας να διατηρήσουμε την ουδετερότητα δεν ήταν από μόνη της αρκετή για να μας προφυλάξει από αιφνιδιασμούς και τραγικές εκπλήξεις. Επιβάλλονταν η λήψη προληπτικών μέτρων ασφάλειας. Διατάχθηκε η μεθόρμιση των πλοίων από τον Ναύσταθμο στον όρμο της Ελευσίνας, το μέγεθος του οποίου επέτρεπε τη διασπορά τους στο αγκυροβόλιο, για την αποφυγή ομαδικών καταστροφών σε περίπτωση αεροπορικής προσβολής. Αποφασίστηκε η τοποθέτηση ανθυποβρυχιακών φραγμάτων για την προστασία των λιμένων του Πειραιά και του Ναυστάθμου και ορισμένων εσωτερικών θαλασσίων οδών. Συμπληρώθηκαν τα μέτρα Α/Α άμυνας. Ανακλήθηκαν τα αντιτορπιλικά από την Μήλο και την Ναύπακτο και έγινε κινητοποίηση των πλοίων σε εφεδρεία............

από το Admiral's Blog
Πηγή ΘΑΝΟΣ ΕΥΗ koukfamily

17 Οκτωβρίου 2009

Ένα νέο πλοίο γεννιέται μέσα από τα συντρίμια των Δίδυμων Πύργων.

Ενα πολεμικό σκάφος του αμερικανικού ναυτικού που ναυπηγήθηκε με τόνους από χάλυβα προερχόμενο από τους δίδυμους πύργους του παγκοσμίου εμπορίου άρχισε το ταξίδι του προς τη Νέα Υόρκη, την Τρίτη 13/10.

Το USS New York, όπως ονομάζεται, για να τιμήσει την μνήμη της τρομοκρατικής επίθεσης της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 άφησε το ναυπηγείο Northrop Grumman, όπου ναυπηγήθηκε με προορισμό την πόλη του ονόματός του. Το σκάφος του 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων θα παρουσιασθεί τυπικά στη Νέα Υόρκη, στις αρχές Νοεμβρίου.

Το New York έχει μήκος 208,5 μέτρα και μπορεί να μεταφέρει μέχρι 800 πεζοναύτες. Διαθέτει ελικοδρόμιο το οποίο φιλοξενεί ελικόπτερα καθώς και αεροσκαφή Osprey MV-22 με πτυσόμενο στροφείο.

Τέσσερα ρυμουλκά εκτέλεσαν ένα περίπλοκο σύνολο ελιγμών για να τραβήξουν το σκάφος από την αποβάθρα του ναυπηγείου της Ορλεάνης και να το γυρίσουν 180 μοίρες προς τον κόλπο του Μεξικού. Ένα οπλισμένο ταχύπλοο της ακτοφυλακής και ένα ελικόπτερο το συνοδεύουν για λόγους ασφαλείας Το σκάφος θα πλεύσει από τον κόλπο του Μεξικού προς την Φλώριδα και κατόπιν θα στραφεί βόρεια προς την Νέα Υόρκη.

Ο αναπληρωτής διευθυντής του προγράμματος Doug Lounsberry είπε ότι η κατασκευή του σκάφους ήταν σημαντική για τους ναυπηγούς, όχι μόνο επειδή τιμά εκείνους που σκοτώθηκαν στις τρομοκρατικές επιθέσεις, αλλά και επειδή οι εργαζόμενοι χτυπήθηκαν από τον τυφώνα Katrina το 2005 κατά τη διάρκεια των πρόωρων φάσεων κατασκευής.

Όταν οι τρομοκράτες αεροπειρατές συνέτριψαν τα δύο αεροσκάφη στο κέντρο παγκόσμιου εμπορίου στις 11 Σεπτέμβριου του 2001, καταστρέφοντας τους δίδυμους πύργους και σκοτώνοντας σχεδόν 2.800 ανθρώπους, το σκάφος ήταν ήδη υπό κατασκευή. Τον Σεπτέμβριο του 2002, το αμυντικό τμήμα ανήγγειλε την επιλογή της Νέας Υόρκης ως όνομα για το σκάφος, τιμώντας την πόλη, την πολιτεία και εκείνους που πέθαναν στις επιθέσεις.

Περίπου 7.5 τόνοι του χάλυβα των δίδυμων πύργων ανακυκλώθηκαν από το χυτήριο της εταιρείας Bradken Inc. στο Amite του Λος Αντζελες και χρησιμοποιήθηκαν στο σκαρί του USS New York.

Το σκάφος είναι του τύπου πλωτής αποβάθρας και ανήκει στην κλάση SAN ANTONIO. Τα άλλα τέσσερα σκάφη της ίδιας κλάσης είναι το USS San Antonio, USS New Orleans, USS Mesa Verde και USS Green Bay. Επίσης άλλα 4 σκάφη της ίδιας κλάσης βρίσκονται υπό κατασκευή. Πρόκειται για τα USS Somerset και Anchorage στο ναυπηγείο Avondale, και Arlington και San Diego στο ναυπηγείο Northrop Grumman της Pascagoula.

Το Arlington και Somerset φέρνουν επίσης ονόματα που συνδέονται μέ την 11 Σεπτεμβρίου. Το USS Arlington για την επίθεση στο Πεντάγωνο και το USS Somerset για την περιοχή της Πενσυλβανία στην οποία συνετρίβει η πτήση 93 της United Airlines μετά την αεροπειρατεία.

(Μεταφρασμένο από είδηση του Associated Press της 15/10/09)

9 Οκτωβρίου 2009

Καταργήθηκε το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας. Ενσωματώθηκε στο υπερυπουργείο Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας. Πρώτες αντιδράσεις.

Στην αναζήτηση μιας «φόρμουλας» η οποία θα εξασφαλίσει τη συνέχιση των πλεονεκτημάτων που είχε για την ελληνική ναυτιλία το αυτόνομο υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας, θα βρίσκονται τις επόμενες ημέρες κυβέρνηση και ελληνικός εφοπλισμός.

Σχετική δέσμευση ανέλαβε χθες η υπουργός Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, Λούκα Κατσέλη, μιλώντας κατά την τελετή παράδοσης-παραλαβής του πρώην ΥΕΝΑΝΠ.

Η κα Κατσέλη εμφανίσθηκε γνώστης των προβληματισμών του ελληνικού εφοπλισμού για την κατάργηση της αυτονομίας του ΥΕΝ και ανέλαβε τη δέσμευση για διάλογο προκειμένου να αντιμετωπισθούν όλα τα εκκρεμή θέματα.

Απο πλευράς Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών ΕΕΕ δεν έχει υπάρξει ακόμη καμία επίσημη αντίδραση ενώ πληροφορίες φέρουν το διοικητικό συμβούλιό της να συζητά και πάλι το θέμα σήμερα.

Επίσης σήμερα ενδέχεται να υπάρξει ανακοίνωση και από πλευράς της Ελληνικής Επιτροπής Ναυτιλιακής Συνεργασίας του Λονδίνου (Committee) (δείτε την ανακοίνωση παρακάτω στην αναρτησή μας), ο πρόεδρος της οποίας κ. Επαμεινώνδας Εμπειρίκος έκανε χθες ένα βήμα μπροστά και σε δηλώσεις του στους Lloyds List επέμεινε στην άποψη για ένα ανεξάρτητο αυτόνομο υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας το οποίο θα έχει ενσωματωμένο και το λιμενικό σώμα.

Οι Ελληνες εφοπλιστές δεν κρύβουν τον προβληματισμό τους για την κατάργηση της αυτονομίας του υπουργείου αν και η ναυτιλία αναβαθμίζεται πολιτικά εντασσόμενη σε ένα νέο υπερυπουργείο που εξετάζει το σύνολο της οικονομικής πολιτικής.

Ηταν από τις λίγες δημόσιες υπηρεσίες που λειτουργούσε με ελάχιστα προβλήματα, δεν υπάρχει ανάγκη να αλλάξει, είναι η μόνιμη επωδός παραγόντων του ελληνικού εφοπλισμού.

Ο κίνδυνος είναι να χαθεί ο ρόλος που είχε το ΥΕΝ σαν «σπίτι της ελληνικής ναυτιλίας» όπως το είχε χαρακτηρίσει ο προηγούμενος πρόεδρος της ΕΕΕ, Νίκος Ευθυμίου.

Για τους μη γνωρίζοντες πρέπει να σημειωθεί ότι το υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας, για 60 χρόνια τώρα (πλην μιας μικρής διακοπής) λειτουργούσε ουσιαστικά σαν ένα «οne shop stop» για τον ελληνικό εφοπλισμό.

Περιλαμβάνει στο οργανόγραμμά του, όλα τα θέματα που μπορεί δυνητικά να απασχολούν το πλοίο (διεθνή εκπροσώπηση, εκπαίδευση-ΑΕΝ, ναυτεργασία, ελέγχους ναυσιπλοΐας, αξιοπλοΐα, έκτακτα γεγονότα, κ.λπ.). Παράλληλα η δομή του στηρίζει την 24ωρη λειτουργία της ναυτιλίας σε παγκόσμιο επίπεδο.

Αυτή ακριβώς την υποστήριξη, και τεχνογνωσία που έχει αναπτυχθεί από το προσωπικό του Λιμενικού Σώματος το οποίο στελεχώνει σε ποσοστό πάνω από 80% τις διευθύνσεις του ΥΕΝ, φοβάται ότι θα χάσει η ελληνική ναυτιλία με την ένταξη με τον τρόπο που γίνεται στο νέο υπερυπουργείο.

Παράλληλα βέβαια θεωρεί ότι και η διεθνής της εκπροσώπηση από τη χώρα μας στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο (υπουργικό) είναι θέμα κύρους για τη ναυτιλία και την Ελλάδα.

Συνεχής διαβούλευση

Τους προβληματισμούς του ελληνικού εφοπλισμού αναμένεται σύμφωνα με πληροφορίες ότι θα επιδιώξει να θέσει τις επόμενες ημέρες η ΕΕΕ στο υψηλότερο δυνατό κυβερνητικό επίπεδο.

Χθες πάντως η κυβέρνηση τόσο μέσω της κ. Κατσέλη όσο και μέσω του υπουργού Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλη Χρυσοχοΐδη εμφανίσθηκε έτοιμη να εξετάσει όλες τις ενστάσεις και τα εκκρεμή ζητήματα.

Η κα Κατσέλη στην ομιλία της στην τελετή παράδοσης-παραλαβής, αναφέρθηκε σε τρεις δεσμεύσεις που αναλαμβάνει.

Ειδικότερα η κα Κατσέλη τόνισε μεταξύ άλλων ότι «δεν μπορείς να σκεφτείς την Ελλάδα αν δεν σκεφτείς την πρωτοπορία του εφοπλισμού μας. Δεν είναι πολλοί τομείς στη χώρα μας, που είναι πραγματικά στην αιχμή του δόρατος της αναπτυξιακής παγκόσμιας δυναμικής.

Και στη ναυτιλία είμαστε στην πρωτοπορία. Και η πρώτη, ουσιαστική αν θέλετε, δέσμευσή μας σε αυτό το υπουργείο είναι ότι θα συνεργαστούμε με όλους πραγματικά να στηρίξουμε αυτήν την πρωτοπορία, να κάνουμε τα πάντα ώστε η Ελλάδα να κρατηθεί στο ύψος αυτής της πρωτοπορίας».

Να αναδείξουμε τον Πειραιά μας και τα άλλα μας λιμάνια σε διεθνή κέντρα, να δημιουργηθεί προστιθέμενη αξία στη χώρα μας και να αναβαθμίσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο τις υποδομές μας, τις υπηρεσίες μας.

Αυτός είναι και ο σκοπός της στενής συνεργασίας και της ένταξης του υπουργείου Ναυτιλίας στο νεοσύστατο υπουργείο Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, τόνισε η υπουργός.

Οικονομία και Ναυτιλία, Οικονομία και Ανταγωνιστικότητα, Ανταγωνιστικότητα και Ναυτιλία πάνε μαζί, πρόσθεσε υπογραμμίζοντας ότι «αυτή είναι η πρώτη μεγάλη δέσμευση».

Η κα Κατσέλη συμπλήρωσε ότι «θα μας δοθεί η ευκαιρία τις επόμενες ημέρες σε συνεχή διαβούλευση με όλους τους φορείς, με το προσωπικό, με το Λιμενικό προσωπικό να εξετάσουμε ένα ένα τα βήματά μας και την επόμενη βδομάδα, που θα έχουμε τις προγραμματικές μας δηλώσεις, να μπορούμε πραγματικά να παρουσιάσουμε τη συνολική δέσμευσή μας για το υπουργείο».

Η δεύτερη δέσμευση που «ανέλαβε» η κα Κατσέλη έχει να κάνει με την ανάγκη συλλογικότητας και διαβούλευσης. Οι αποφάσεις υπογράμμισε θα παίρνονται γρήγορα αλλά αποφάσεις θα παίρνονται έπειτα από ουσιαστική διαβούλευση και διάλογο.

Κατανομή αρμοδιοτήτων προς αποσαφήνιση

Εν αναμονή της κατανομής των αρμοδιοτήτων μεταξύ των νέων υπουργών και υφυπουργών που εμπλέκονται με βάση το νέο κυβερνητικό σχήμα στα θέματα εμπορικής ναυτιλίας (πρώην ΥΕΝΑΝΠ) βρίσκεται στο σύνολό της η ελληνική ναυτιλιακή βιομηχανία.

Τα θέματα που θα πρέπει να αποσαφηνισθούν τις επόμενες ημέρες είναι:

- τι μέλλει γενέσθαι με το λιμενικό σώμα, δεδομένου ότι πληροφορίες αναφέρουν ότι εξετάζεται ακόμη και η διάσπασή του

- πού θα ανήκει η λιμενική πολιτική (σχεδιασμός, ανάπτυξη λιμένων)

- Σε ποιο υπουργείο «περνά» η αρμοδιότητα προστασίας θαλάσσιου περιβάλλοντος

-ποιο υπουργείο θα χαράζει την ακτοπλοϊκή πολιτική και την πολιτική κρουαζιέρας

- Στην αρμοδιότητα ποιου υπουργείου περνούν οι Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού αλλά και το ασφαλιστικό των ναυτικών ΝΑΤ και ο Οίκος Ναύτου.

Συγχαίρει η ΕΕΑ

Θετικά κρίνει την απόφαση της κυβέρνησης να εντάξει τη ναυτιλία και ειδικότερα την ακτοπλοΐα στο νέο υπουργείο Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, η Ένωση Επιχειρήσεων Ακτοπλοΐας (ΕΕΑ).

Σε ανακοίνωση της η ΕΕΑ συγχαίρει «τη νέα κυβέρνηση του πρωθυπουργού κ. Γεωργίου Παπανδρέου και της εύχεται καλή επιτυχία στο δύσκολο έργο της».

Αναφερόμενη στις ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες επισημαίνει ότι «αποτελούν τον μοναδικό συνδετικό κρίκο για τη νησιωτικότητα της Ελλάδος, την εδαφική συνοχή των νησιών μας με την ηπειρωτική Ελλάδα ως και την επιχειρηματικότητα και τον τουρισμό του Ελληνικού Αρχιπελάγους».

Θεωρούμε, προσθέτει στην ανακοίνωση της η ΕΕΑ, ότι «η απόφαση της νέας κυβέρνησης να εντάξει τα θέματα της ναυτιλίας μας σε ένα υπουργείο με γνώμονα την οικονομική ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, δεδομένου ότι η ναυτιλία γενικότερα και η ακτοπλοΐα ειδικότερα με την πληθώρα των συναφών επαγγελμάτων αποτελούν αφ΄ ενός σημαντικότατο μέσο ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας και απασχόλησης, ενώ αφ΄ ετέρου αναβαθμίζεται ο ρόλος του Λιμενικού Σώματος εστιάζοντας στην ασφάλεια της ναυσιπλοΐας, τη φύλαξη των υδάτινων συνόρων μας και την ειδικότερη σχεδίαση, παρακολούθηση και αστυνόμευση των λιμένων της χώρας».

Η υφιστάμενη εθνική νομοθεσία για την ακτοπλοΐα θεωρείται ξεπερασμένη και αποτελεί τροχοπέδη στην ανάπτυξη και τις σοβαρές νέες επενδύσεις, καταλήγει στην ανακοίνωση της η ΕΕΑ.

Αντίθεση του Committee στην κατάργηση του Υπουργείου

«Συγκλόνισε», «λύπησε» και «βαθύτατα ανησύχησε» τον ελληνικό εφοπλισμό του Λονδίνου η «ατυχής», όπως τη χαρακτηρίζουν, απόφαση της νέας κυβέρνησης να καταργήσει την αυτοτέλεια του υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας.

Με ανακοίνωσή της η Ελληνική Επιτροπή Ναυτιλιακής Συνεργασίας του Λονδίνου (Committee) εκφράζει την πλήρη αντίθεσή της στην απόφαση της κυβέρνησης και την καλεί να επανεξετάσει το όλο θέμα «με στόχο να αποκατασταθεί η αυτοτέλεια του ΥΕΝ με το Λιμενικό Σώμα στην υπηρεσία της ναυτιλίας».

Η ανακοίνωση δόθηκε στη δημοσιότητα χθες αργά το βράδυ και έπειτα από συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου του Committee, ενώ την ίδια στιγμή στην Αθήνα βρισκόταν σε εξέλιξη μαραθώνια συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών ΕΕΕ με αντικείμενο το μέλλον του ΥΕΝ. Η ΕΕΕ δεν εξέδωσε μέχρι σήμερα καμία επίσημη ανακοίνωση με τη θέση της.

H ανακοίνωση

Στην ανακοίνωση αναφέρονται τα εξής: «H αιφνίδια εξαγγελία της απώλειας της αυτοτέλειας του υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας και της διάσπασης από αυτό του Λιμενικού Σώματος συγκλόνισε, λύπησε και βαθύτατα ανησύχησε τα μέλη της Ελληνικής Επιτροπής Ναυτιλιακής Συνεργασίας, που πιστεύουν ότι η επιτυχής δραστηριοποίηση και ανάπτυξη της ελληνικής ναυτιλίας, και ειδικότερα του εθνικού νηολογίου, απαιτεί την ύπαρξη ενός ισχυρού και αυτόνομου υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας που λειτουργεί και υποστηρίζεται από το Λιμενικό Σώμα.

Το σχήμα του ΥΕN με το Λιμενικό Σώμα, έχει αναπτυχθεί σε εξειδικευμένο διοικητικό φορέα, που υπηρετεί για δεκαετίες, επί καθημερινής και 24ώρου βάσεως, με επιτυχία τις ιδιόμορφες και πολύπτυχες ανάγκες της ελληνικής ναυτιλίας και έχει συντελέσει αποφασιστικά στην ανάδειξή της στην πρώτη θέση παγκοσμίως. Το γεγονός αυτό έχει αναγνωριστεί από όλες τις κυβερνήσεις και τους φορείς της ναυτιλίας διαμέσου των ετών.

Το Λιμενικό Σώμα στο σύνολό του είναι αναπόσπαστο στοιχείο του ΥΕΝ και των υπηρεσιών του, διότι με την οργάνωση, άμεση διεκπεραίωση των θεμάτων, πειθαρχία, αφοσίωση στο καθήκον και υψηλή μόρφωση και εξειδίκευση του προσωπικού του, έχει ξεπεράσει, κατά κοινή ομολογία, τα επίπεδα της δημόσιας διοίκησης, με αποτέλεσμα το ΥΕΝ να αποτελεί πρότυπο προς μίμηση σε διεθνές επίπεδο.

Η διάσπαση του ΥΕΝ και η αποκοπή από αυτό του Λιμενικού Σώματος, θα δημιουργήσει εκτεταμένη αναταραχή, και είναι επόμενο ότι θα προκύψουν σημαντικές δυσλειτουργίες και μακροχρόνιες καθυστερήσεις εις βάρος της ναυτιλίας, της ασφάλειας και του περιβάλλοντος. Η απώλεια θα είναι μεγάλη και όσο διατηρείται και συνεχίζεται η διάσπαση, τόσο πιο δύσκολη θα είναι η επαναφορά στο επιτυχές σχήμα ΥΕΝ/Λιμενικού Σώματος.

Είναι προφανής η ζημιά που εγκυμονείται για τη ναυτιλία μας, το διεθνές κύρος της, τους ναυτικούς μας, το νηολόγιο, τις ναυτιλιακές και παραναυτιλιακές επιχειρήσεις, καθώς και την εθνική οικονομία γενικότερα.

Σε περίοδο οικονομικής κρίσεως, η παρούσα εξέλιξη στο Διοικητικό Φορέα είναι εξαιρετικά ατυχής και θα ήταν ευχής έργο η κυβέρνηση να επανεξετάσει το όλο θέμα με στόχο να αποκατασταθεί η αυτοτέλεια του ΥΕΝ με το Λιμενικό Σώμα στην υπηρεσία της ναυτιλίας».

Σύγχυση

Στο μεταξύ σύγχυση εξακολουθεί να επικρατεί στην Ακτή Μιαούλη σε ό,τι αφορά τις αρμοδιότητες του συνόλου των ναυτιλιακών θεμάτων που μεταβιβάζονται στα νέα υπουργεία μετά την κατάργηση της αυτονομίας του υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας.

Η δημοσίευση των Προεδρικών Διαταγμάτων ενώ φάνηκε να ξεκαθαρίζει κάπως τα πράγματα δεν ήταν τελικά αρκετή, καθώς αρμοδιότητες που παραμένουν σύμφωνα με τα Π.Δ. στο νέο υπουργείο Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας στη συνέχεια έγινε γνωστό ότι περνούν σε άλλα υπουργεία. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της διεύθυνσης θαλασσίων συγκοινωνιών (αρμόδια για την ακτοπλοΐα) η οποία τυπικά και σύμφωνα με το Π.Δ. 185 μεταφέρεται στο υπουργείο Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας.

Τελικά όμως έγινε γνωστό χθες ότι περνά στο υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και ειδικότερα στην αρμοδιότητα του υφυπουργού, Νίκου Σηφουνάκη. Αυτό φέρεται τουλάχιστον να είπε στους υπεύθυνους της διεύθυνσης ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, ο οποίος επισκέφθηκε χθες το πρωί το κτήριο του πρώην ΥΕΝΑΝΠ προκειμένου να ενημερωθεί από την ηγεσία του Λιμενικού Σώματος για τρέχοντα θέματα.

Αντιδράσεις φορέων

Στο μεταξύ συνεχίζονται οι αντιδράσεις ναυτιλιακών φορέων για την κατάργηση της αυτονομίας του πρώην ΥΕΝΑΝΠ. Από τη πλευρά του ο κ. Μιχάλης Λάμπρος, γενικός διευθυντής της Majestic International Cruises inc και αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγών Πλοίων, σε επιστολή που απέστειλε χθες στην υπουργό Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, Λούκα Κατσέλη, επισημαίνει μεταξύ άλλων:

«Ελπίζω η κατάτμηση των αρμοδιοτήτων σε διάφορα άλλα υπουργεία να μην ενεργήσει αρνητικά διότι σε τέτοια περίπτωση θα κινδυνεύει να γκρεμιστεί το οικοδόμημα της μεγάλης ελληνικής ναυτιλίας το τιμόνι της οποίας είναι από χθες στα χέρια σας».

Επίσης το θέμα αναμένεται να εξετάσει και η Ένωση Ναυτιλιακών Δικηγόρων, ενώ ανακοίνωση «κατά της διάσπασης-κατάργησης του ΥΕΝΑΝΠ» εξέδωσε και η Πανελλήνιος Ένωση Συνταξιούχων Πλοιάρχων Εμπορικού Ναυτικού.

Τέλος να σημειωθεί ότι παράγοντες της ναυτιλίας αλλά και της ακτοπλοΐας, ανεξάρτητα εάν συμφωνούν ή όχι με τον κυβερνητικό σχεδιασμό, σημείωναν ότι ο τρόπος με τον οποίο επιχειρείται η κατάτμηση του ΥΕΝΑΝΠ δείχνει προχειρότητα και έλλειψη συγκεκριμένου σχεδίου.

ΛΑΜΠΡΟΣ ΚΑΡΑΓΕΩΡΓΟΣ και ΑΝΤΩΝΗΣ ΤΣΙΜΠΛΑΚΗΣ

πηγή Ναυτεμπορική

4 Οκτωβρίου 2009

Σύγκρουση ελληνικού πλοίου, ένας έλληνας νεκρός.

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΜΠΟΡΙΚΗΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ ΑΙΓΑΙΟΥ & ΝΗΣΙΩΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ

Κυριακή, 04 Οκτωβρίου 2009
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Βύθιση Φ/Γ πλοίου «ΚΑΠΕΤΑΝ ΜΙΧΑΛΗΣ» Ν.Π. 11606 κατόπιν σύγκρουσης με Φ/Γ πλοίο «SANTANA» σημαίας Μάλτας στην Αμοργό

Πρωινές ώρες σήμερα, το Ενιαίο Κέντρο Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης, του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, ενημερώθηκε για περιστατικό σύγκρουσης του Φ/Γ πλοίου «ΚΑΠΕΤΑΝ ΜΙΧΑΛΗΣ» Ν.Π. 11606 και του Φ/Γ πλοίου «SANTANA» σημαίας Μάλτας, στη θαλάσσια περιοχή ΒΑ νήσου Αμοργού.

Αποτέλεσμα της σύγκρουσης ήταν η βύθιση του «ΚΑΠΕΤΑΝ ΜΙΧΑΛΗΣ», το οποίο είχε αποπλεύσει από την Κάρπαθο με προορισμό το λιμένα Μυκόνου, έμφορτο με τσιμέντο και στο οποίο επέβαιναν εννέα (09) ναυτικοί (7 Έλληνες, 1 Ρουμάνος και 1 Ιρλανδός), που βρέθηκαν στη θάλασσα, ενώ το Φ/Γ «SANTANA», που είχε αποπλεύσει από λιμένα της Ουκρανίας με προορισμό την Ταϋλάνδη, μεταφέροντας πλάκες σιδήρου, υπέστη περιορισμένες υλικές ζημιές, χωρίς να αναφερθεί τραυματισμός κάποιου εκ των είκοσι (20) αλλοδαπών ναυτικών, μελών του πληρώματός του.

Άμεσα, με ενέργειες του ΥΕΝΑΝΠ / ΕΚΣΕΔ, στην περιοχή κατέφθασαν δύο (02) ελικόπτερα SUPER PUMA, ένα (01) αεροσκάφος C-130, ένα (01) πλωτό περιπολικό του Λ.Σ, ένα (01) ναυαγοσωστικό σκάφος του Λ.Σ. και ιδιωτικά σκάφη, ενώ παράλληλα κινητοποιήθηκαν όλα τα παραπλέοντα πλοία, για να συνδράμουν στην επιχείρηση εντοπισμού και διάσωσης των ναυαγών.

Περί ώρα 05:00, το Φ/Γ πλοίο «ALFA DRAGON» σημαίας Παναμά, περισυνέλεξε σώους τους 8 εκ των 9 αγνοουμένων Ελλήνων ναυτικών, που είχαν καταφέρει να επιβιβασθούν σε σωσίβια σχεδία (life raft), πριν τη βύθιση. Στη συνέχεια, οι επτά (07) από αυτούς παρελήφθησαν από το πλωτό περιπολικό Λ.Σ. και μεταφέρθηκαν στη Νάξο, ενώ ο 66χρονος Πλοίαρχος του «ΚΑΠΕΤΑΝ ΜΙΧΑΛΗΣ», ο οποίος έφερε ένα τραύμα στην πλάτη, παρελήφθη, εν πλω, από ελικόπτερο SUPER PUMA και διεκομίσθη στην Ελευσίνα, όπου ανέμενε ασθενοφόρο όχημα του ΕΚΑΒ, το οποίο τον μετέφερε στο Νοσοκομείο ΚΑΤ, για περαιτέρω ιατρική περίθαλψη.

Περί ώρα 07:15, το Ε/Γ-Ο/Γ πλοίο «ΠΑΝΑΓΙΑ ΧΟΖΟΒΙΩΤΙΣΣΑ» Ν.Νάξου 136, εντόπισε, σε απόσταση περίπου 7,5 ν.μ. από τις ΒΑ ακτές της Αμοργού, χωρίς τις αισθήσεις του, τον Έλληνα ναυτικό, που αγνοείτο. Ο προαναφερθείς μεταφέρθηκε στο Κέντρο Υγείας Χώρας Αμοργού, όπου διαπιστώθηκε ο θάνατός του και παραγγέλθηκε η προβλεπόμενη νεκροψία - νεκροτομή.

Από το περιστατικό δεν παρατηρήθηκε θαλάσσια ρύπανση, ενώ το «SANTANA» με εντολή του ΥΕΝΑΝΠ / ΕΚΣΕΔ, κατέπλευσε, αυτοδύναμα, στο λιμένα Σύρου, όπου του απαγορεύθηκε ο απόπλους, από την οικεία Λιμενική Αρχή.

Προανάκριση διενεργείται από τη Λιμενική Αρχή Νάξου.

Για το συμβάν ενημερώθηκε άμεσα ο Υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, κ. Αναστάσης Παπαληγούρας, ο οποίος :

1. έδωσε εντολή για την κατεπείγουσα διερεύνηση των συνθηκών του ατυχήματος από τις εμπλεκόμενες Υπηρεσίες του Λ.Σ., σύμφωνα με τις οδηγίες της αρμόδιας Εισαγγελικής Αρχής και

2. ανέθεσε στον Αρχηγό του Λ.Σ., Αντιναύαρχο κ. Θεόδωρο Ρεντζεπέρη, να επιμεληθεί προσωπικώς του θέματος της ενημέρωσης των οικείων του θανόντος, ενέργεια που, κατά τα ειωθότα, αποτελεί υποχρέωση της πλοιοκτήτριας εταιρείας και σε τυχόν διαπίστωση, για οποιονδήποτε λόγο, ολιγωρίας, να έλθει ο ίδιος σε επικοινωνία με τους συγγενείς του ναυτικού.